Sağlık hizmetleri, teknoloji sayesinde erişilmesi daha kolay, kişiselleştirilmiş ve daha etkili hale geliyor. Dijital sağlık, teknolojinin sağlık sektöründe yarattığı kırılımın bir yansıması. Dünya genelinde, dijital sağlık uygulamaları sadece bireylerin yaşam kalitesini artırmakla kalmıyor, aynı zamanda sağlık ekosistemini yeniden şekillendiriyor. Yapay zekâ destekli teşhislerden, giyilebilir cihazlarla yapılan sürekli hasta takibine kadar dijital sağlık çözümleri, insan hayatını kolaylaştırıyor ve hasta bakımını yeni bir boyuta taşıyor. Artık sağlık hizmetlerine erişim mekândan bağımsız hale gelirken, bireyler kendi sağlıklarını daha etkin bir şekilde yönetme fırsatına sahip oluyor.
Eczacıbaşı Topluluğu’nun dijital sağlık alanındaki platformu Eczacıbaşı Evital, dijital sağlık hizmetlerinde öncü bir platform olma hedefiyle kuruldu ve tüm yatırım süreçlerini bu fikir üzerine şekillendirdi. Dijital sağlığın mevcut durumu, geleceği ve Eczacıbaşı Evital’in hedeflerini konuşmak üzere Eczacıbaşı İlaç, Sınai ve Finansal Yatırımlar CEO’su, Evital Başkanı ve Dijital Sağlık Derneği (DİSADER) Yönetim Kurulu Başkanı Emin Fadıllıoğlu ve Evital Genel Müdürü Berk Boyacıgil ile bir araya geldik.
“Dijital sağlık dünyada en fazla yatırım alan sektörlerden biri”
Yeni teknolojilerin ve trendlerin dijital sağlık sektörüne olan etkisini nasıl yorumlarsınız? Gelecekte bizi neler bekliyor?
Son 20 yıldır teknolojinin yükselişine ve hayatımızın her alanını dönüştürmesine şahitlik ediyoruz. Bilişim, eğitim ve finans gibi sektörlerin köklü değişimlere uğramasıyla birlikte, sağlık sektöründe de önemli gelişmeler yaşanıyor.
"Yeni teknoloji" denildiğinde akla gelen ve hayatımızın her alanına dokunan yaratıcı yapay zekâ, dünya dönüşüm hızını aşan bir ivmeyle ilerlemeye devam ediyor. Yakın geçmişte yalnızca sınırlı veri işleyebilen bu sistemler, günümüzde ChatGPT 4 gibi uygulamalar aracılığıyla devasa veri setlerine ulaşarak geleceğe dair tahminler yapabiliyor. Bu gelişmeler, tarihin önemli bir kırılma noktasında olduğumuza işaret ederken, dijital sağlık sektörü için de umut vaat eden yeniliklerin hayatımıza girmeye devam edeceğinin önemli bir işareti.
Yükselen yeni teknolojilerin de etkisiyle sağlık teknolojileri, finansal teknolojilerle birlikte dünyada en fazla yatırım alan sektörlerden biri hâline geldi. Bu alanda 100'den fazla yeni unicorn (değeri 1 milyar doların üzerinde olan şirketler) ortaya çıkarken sadece start-up'ların mevcut değeri 2 trilyon doları aşmış durumda. Bu da yeniliklere açık olan sağlık sektörünün yatırımların da odağı hâline geldiğini gösteriyor.
Yeni teknolojiler ve trendlerin etkileri sorunuzdan hareketle, yaratıcı yapay zekânın sağlık sektörüne etkilerine baktığımızda ise en kolay haliyle 2 ana eksende yaşanan değişimleri görüyoruz. Öncelikle, ürünlere ve hizmetlere çok daha hızlı erişim imkânı sunan bir döneme de girdiğimizi söyleyebilirim. Hastaya ve sağlığa erişim modelleri tamamen değişiyor, zamandan ve mekândan bağımsız hale geliyor. 2024 yılında Stanford Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, sağlık profesyonellerinin yapay zekâ desteği olmadan cilt kanserini tespit etme oranının %75 seviyesinde kaldığını, yapay zekâ desteğiyle bu oranın %81,1'e yükseldiğini ortaya koydu. Bu artış, özellikle teşhis süreçlerinde yapay zekânın ne denli kritik bir rol oynayabileceğini gözler önüne seriyor. Bunun yanında, yapay zekâ teşhis noktasında olduğu kadar tedavi safhasında da ‘oyunu değiştirebilecek’ bir güce sahip. Hastaların genetik kodları, yaşam alışkanlıkları, çevresel faktörleri gibi daha fazla verinin işlenmesi sayesinde tedaviler kişiselleşiyor ve daha güvenilir hale geliyor. Hedefli tedaviler başta olmak üzere birçok alanda hastalığa ve kişiye özel, odaklı bir tedavi yolculuğu için önemli gelişmeler yaşanmaya devam edecek.
Gelişen teknolojilerin ve trendlerin doktorlar nezdinde nasıl avantajları ve dezavantajları oluyor?
Gelişen teknolojiler, doktorlara teşhis ve tedavi süreçlerinde önemli avantajlar sunuyor. Dijital sağlık çözümleri, hasta verilerine hızlı ve kolay erişim sağlayarak tanı ve tedavi süreçlerini hızlandırıyor. Özellikle yapay zekâ destekli sistemler, hastalıkların erken teşhis edilmesine ve kişiselleştirilmiş tedavi planlarının oluşturulmasına olanak tanıyor. Bu durum, daha hızlı müdahale edilmesini ve olumlu tedavi sonuçlarının elde edilmesini mümkün kılıyor. Ayrıca, uzaktan hasta takibi yapan sistemler sayesinde doktorlar, hastalarını düzenli olarak gözlemleyebiliyor ve gerektiğinde anında müdahale edebiliyor. Kronik hastalıklar gibi uzun süreli takibin kritik olduğu durumlarda bu tür çözümler büyük fayda sağlıyor.
Öte yandan, dijital sağlık çözümleri geniş veri havuzları oluşturuyor ve bu da veri güvenliği risklerini gündeme getiriyor. Bu noktada, siber güvenlik önlemlerinin artırılması ve ilgili yatırımların yapılması hayati bir önem taşıyor.
Sonuç olarak, dijital teknolojiler sağlık ekosistemine büyük katkılar sağlarken, bu çözümlerin etkin bir şekilde kullanılabilmesi için güçlü bir altyapı ve sürekli geliştirme süreçleri gerekiyor.
“Sağlık hizmetlerine erişim zorluğu yaşayan bireylerin hayatlarını kalıcı olarak kolaylaştırdı”
“Değişen ihtiyaçları dikkate alarak Evital’i sürekli geliştiriyoruz”
Eczacıbaşı Topluluğu’nun bireylerin ihtiyaçlarına uygun şekilde ve diledikleri zamanda, online psikolog, diyetisyen ve sağlık profesyonelleri ile görüşme planlayabilmesini sağlayan platformu Evital’in Genel Müdürü Berk Boyacigil ile konuştuk.
Evital’in sektörde konumu ve diğer uygulamalardan farklılaşan yönleri nelerdir?
Evital, Eczacıbaşı Topluluğu’nun yaklaşık iki yıl önce hayata geçirdiği bir uzaktan dijital sağlık platformu. Amacımız, bireylerin sağlık hizmetlerini tek bir yerden yönetmesini sağlamak ve onların sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak. Sağlıklı bir yaşam sürmek, sadece hastalıkların tedavi edilmesiyle ilgili değil, aynı zamanda bu hastalıkların önlenmesiyle de ilgilidir. Evital olarak, hem önleyici hem de tedavi edici sağlık hizmetlerini bir araya getirerek, kullanıcılarımıza kapsamlı bir sağlık deneyimi sunuyoruz. Psikolog, diyetisyen ve Türkiye’de ilk kez İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Dicle Üniversitesi gibi köklü üniversitelerin hekimleriyle bireysel ihtiyaçlarınıza yönelik destek sağlarken, sağlıklı yaşam alışkanlıklarını edinmenize yardımcı oluyoruz.
Dijital ortamda sunulan bu hizmetlerin en büyük avantajı, sağlık yolculuğunuzda size her an ve her yerde kolay erişim imkânı sunmasıdır. Evital, teknolojiyi kullanarak sağlık hizmetlerini daha erişilebilir hale getiriyor. Psikolojik destek, diyet danışmanlığı veya doktor görüşmeleri gibi sağlık hizmetlerine Evital üzerinden hızlı ve kolay bir şekilde ulaşabilirsiniz. Zaman ve mekân kısıtlamalarını ortadan kaldırarak, sağlığınızı daha etkin bir şekilde yönetmenize olanak tanıyoruz.
Uzaktan Sağlık Bilgi Sistemi (USBS) lisansına sahip olmamız ve e-nabız entegrasyonu sayesinde hekimler, hastaların tüm geçmiş sağlık verilerine ihtiyaç duydukları her an erişebiliyor. Bu entegrasyonlar sayesinde kullanıcılarımıza güvenilir bir sağlık platformu sunuyoruz.
Ayrıca gelişen teknolojilere paralel olarak, kullanıcılarımızın değişen ihtiyaçlarını dikkate alarak Evital’i sürekli geliştiriyoruz. Yakın zamanda uygulamamızı güncel teknolojilerle yeniledik ve yapay zekânın tüm imkânlarından yararlandık. Kullanıcılarımız, platformumuza ücretsiz üye olduktan sonra ihtiyaçlarına uygun hizmet alanını seçip karşılarına çıkan soru setlerini yanıtlıyorlar. Bu aşamada yapay zekâ, kullanıcıların yanıtlarına göre en uygun sağlık profesyoneliyle eşleşmelerini sağlıyor ve böylece sağlık yolculukları başlıyor.
Evital’in görsel, işitsel ve yazılı içerik havuzuyla desteklenen rehberlik hizmetleri sayesinde, sağlığınızı daha bilinçli bir şekilde takip edebilir, gerektiğinde hızlıca profesyonel destek alabilirsiniz. Önleyici ve tedavi edici sağlık hizmetlerine dijital platform üzerinden ulaşmak, sağlık yolculuğunuzu daha kişisel, hızlı ve etkili hale getiriyor.
Teknolojiyi entegre etme bağlamında neler yapılıyor? İnovasyon iş süreçlerinin ne kadarlık bir kısmını kaplıyor?
Sağlık ekosisteminde hastaya bütünleşik çözümler sunabilmek, stratejik yaklaşımımızda ve kararlarımızda en önemli odak noktamızı oluşturuyor. Bunun yanında kişiselleştirilmiş çözümler üretebilme yolculuğunda önemli bir oyuncu olabilmek, kişiye özel hizmetler sunabilmek de en önemi hedeflerimizden. İş modelimizde tek başımıza bir güç olabilmekten öte, ekosistemde güçlü çözüm ortaklarıyla iş birliği kurarak ilerlemek ve aynı zamanda bu süreç içerisinde de çok iyi bir ortak olmak, yaklaşımımızın önemli bir parçasını oluşturuyor. Veri işleme, yapay zekâ gibi alanlarda güçlü, sağlıkta belli inovasyonu yakalamış şirketlerle beraber yürümek istiyoruz. Bizimle aynı ilkeleri paylaşan, hastanın ve toplumların sağlığını her şeyin önüne koyan, inovatif yaklaşımı benimseyen şirketlerle beraber hastalık yolculuğunu iyileştirmek istiyoruz.
“Evital’i dijital sağlığın ‘süper app’i hâline getireceğiz”
Eczacıbaşı Evital’in bundan sonrası için hedefleri nelerdir?
Eczacıbaşı’nın Evital’i hayata geçirmesindeki vizyonun temelinde yeni teknolojilere uyum sağlamak yatıyor. Dijitalleşmenin her alanda olduğu gibi sağlıkta da hızla ilerleyişi ve bu hızı eş zamanlı, hatta öncü bir şekilde yakalayabilmek amacıyla Evital’in uzun vadeli bir gelişim stratejisi mevcut. Bu stratejiyi, geleceğin teknolojilerini de öngörerek oluşturduk.
Bununla birlikte hayata yeni geçirdiğimiz B2B iş modeliyle sağlık sektöründeki ilaç firmaları ve hastaneler, sigorta şirketleri gibi paydaşlarla ortak çalışmalarımıza çok yakında başlıyoruz. Ayrıca kurumların çalışanlarına sağlık odaklı yan haklar sunmalarını kolaylaştırmak amacıyla oluşturduğumuz “çalışan esenliği” paketleriyle de hem çalışan sağlığını iyileştirmeyi hem de şirket yöneticileri için bu süreci daha ölçülebilir ve takip edilebilir hâle getirmeyi hedefliyoruz.
Amacımız, teknolojide liderliği ele alarak dijital sağlık hizmetlerinde öncü bir platform olmak. Bu doğrultuda Evital’i her gün geliştirmeye ve dijital sağlığın “süper app”i hâline getirerek sağlıklı bir gelecek için çalışmaya devam edeceğiz.
Bunun yanında, Evital olarak dijital sağlıkta global ölçekli bir şirket olma vizyonuyla yolculuğumuza devam ediyoruz ve stratejik ortaklıklar ve iş birliklerinin gücüyle daha büyük bir etki yaratmayı hedefliyoruz.