Eczacıbaşı Fotoğraf Sanatçıları Dizisi’nde 10. Yıl
Eczacıbaşı Fotoğraf Sanatçıları Dizisi’nin yeni kitabı İbrahim Zaman retrospektifi, kitabevlerinde yerini aldı.
Eczacıbaşı Topluluğu’nun 50 yılı aşkın bir geçmişe sahip fotoğraf yayıncılığı geleneğinin bir parçası olan ve Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı tarafından yayınlanan seri, her yıl değerli bir fotoğraf sanatçısının retrospektif kitabını, sanatsal bütünlük içinde izleyicilere ulaştırıyor.
Kitapta, fotoğraf hayatına stüdyo çıraklığı ile başlayan İbrahim Zaman’ın yapıtları ve yaşamı, retrospektif bakış açısıyla yer alıyor. Hem Türkiye’nin birçok bölgesini hem de dünyanın 75 ayrı ülkesini elinde fotoğraf makinesi ile köşe bucak dolaşan İbrahim Zaman, fotoğrafçının içinde bulunduğu çağın görsel tarihini yazan kişi olduğunu söylüyor ve kitapta ışığı özenle işleyerek deklanşöre bastığı anı izleyici ile buluşturuyor.
Konsept ve tasarımı Bülent Erkmen’e ait olan ve editörlüğünü Merih Akoğul’un üstlendiği Eczacıbaşı Fotoğraf Sanatçıları Dizisi’nin onuncu kitabı İbrahim Zaman retrospektifi, Türkçe ve İngilizce olarak iki dilde yayınlandı.
“İlahi Işığın Efendisi”
Kitabın editörü Merih Akoğul, fotoğrafçılık mesleğine daha on yaşında çıraklıkla adım atan İbrahim Zaman’ı şöyle anlatıyor:
“İbrahim Zaman, fotoğrafı bahane ederek, elinde asa yerine fotoğraf makinesi ile aramızda dolaşan çağdaş bir derviş gibidir. Ve kendisinin tüm hayatını dinledikten, çilelerine tanık olduktan ve mücadelesini öğrendikten sonra fotoğraflarına daha farklı bir gözle bakacağımız kesindir. Sonuç olarak söyleyeceğimiz, onun elindeki fotoğraf makinesi ile insanlarla nesneleri, dünle yarını, anlarla anıları bugün üzerinden bağlamaya yeminli ‘İlahi Işığın Efendisi’ olduğudur.”
Fotoğrafın izinde 60 yıl
İbrahim Zaman 1937 yılında Adapazarı’nda doğdu. Babası Zaman’ın terzi olmasını istemesine rağmen, on yaşında, Foto Lale’de çırak olarak çalışmaya başladı. Ailesinin yaşadığı zorluklar nedeniyle yazıldığı sanat enstitüsüne gidemedi. Çalışmak zorunda olduğu için profesyonel fotoğraf yaşamına hızla adım attı. 1959 yılında askerliği biter bitmez Hüsnü Gürsel ile ortak stüdyoları Foto Zaman’ı açtı. 1959 yılı Zaman’ın sanatsal fotoğrafının başlangıcı oldu. 1962 yılında Foto Saray’ı açtı, yaşamını stüdyo fotoğrafçılığından kazandı. Aynı yıl, Hüsnü Gürsel, Mümtaz Ertürer, Hayri Yazıcıgil ve sonradan Cemal Turgay’ın da katılımı ile Adapazarı’nın efsanevi “Grup 5”ini kurdular ve amatör heyecanlarını her yıl sergi açarak sürdürdüler.
İbrahim Zaman büyük ilgi çeken ilk kişisel sergisi “Güvercinler”i 1967 yılında İstanbul’da açtı. Aynı yıl meydana gelen Adapazarı depremi sonrasında yeni yaşamını kurmak için İstanbul’a gitme kararı aldı ve çalışmalarını Bakırköy’deki Stüdyo Saray’da sürdürdü.
Fotoğrafçının fotoğrafın olduğu yere gitmesi gerektiğini savunan Zaman, dünyanın beş kıtasında 75 ülkede fotoğraf çekti. 1970 yılında kurulan Adapazarı Fotoğraf Amatörleri Derneği “AFAK”ın kurucu üyesi oldu. Bugüne kadar girdiği fotoğraf yarışmalarında 150’nin üzerinde ödül kazandı. Ülkemiz fotoğraf sanatçılığı için önemli bir değer olan ve 60 yılını fotoğraf sanatına veren İbrahim Zaman için, Adapazarı’nda doğduğu sokağa “Bu sokakta bir değer yetişti.” açıklamasıyla isminin yer aldığı bir layiha yerleştirildi.
Nil Nehri, Mısır 1988
Bali, Endonezya 2002
Akordeonca, Arjantin 2014